Een tijd geleden was ik mee met een Duitse (pers)wijnreis georganiseerd door het Informatiebureau voor Duitse wijn in Nederland. We bezochten 2 geweldig mooie wijngebieden, de Ahr en de Mittelrhein maar daarover in een andere blog meer. Ook de Vorpremiere Grosse Gewächse maakte onderdeel uit van het programma, een evenement waar top Duitse kwaliteitswijnen voorgeproefd kunnen worden. Dat was zo’n bijzondere ervaring dat ik dat graag wil delen in deze blog en daarbij wat meer in wil gaan op Duitse kwaliteitwijn ‘an sich’. Hoe herken je die? Is daar in Duitsland een bepaalde indeling voor? Ik neem je mee en na het lezen van deze blog weet jij de volgende keer ook een Duitse kwaliteitswijn te herkennen.
Check het etiket!
Het etiket verklapt al veel over de wijn in de fles. Ik vertel welke termen (classificaties) je tegen kunt komen en wat ze betekenen:
Tafel & Landwijn
Het meest eenvoudige is een ‘landwijn’, een wijn die staat voor de typiciteit van een bepaalde regio. Een wijn zonder specifieke afkomst- en/of kwaliteitseisen heette vroeger tafelwijn maar sinds een aantal jaren heet dat gewoon ‘Deutscher Wein’. Hier staat vaak alleen het druivenras en een jaartal op het etiket.
Qualitäts- en Prädikatswijnen
Dan volgen de Qualitäts- en Prädikatswijnen.
Je hebt de Qualitätswein bestimmter Anbaugebiete (Q.b.A), waarbij de wijnen (de druiven) in hun geheel van van de 13 Duitse wijnbouwgebieden (Anbaugebiete) afkomstig dienen te zijn. Daarnaast worden er minimum normen voor het natuurlijke alcoholgehalte vastgesteld. Hoe die precieze normen zijn hangt weer af van het desbetreffende druivenras en wijngebied.
Er zijn verschillende ‘Prädikaten’ die gebruikt kunnen worden als de wijn voldoet aan de strenge eisen die worden gesteld aan o.a. de druif en de rijpheid. Kom je een van deze termen tegen op een etiket, dan heb je te maken met zo’n Prädikatswijn:
Kabinett: Fijne, lichte wijnen uit rijpe druiven met een laag alcohol gehalte.
Spätlese: Rijpe, elegante wijnen met mooi fruit, die wat later geoogst worden. Deze wijnen zijn wat intenser qua smaak maar zijn niet persé zoet.
Auslese: Deze wijnen worden gemaakt van specifiek geselecteerde hele rijpe druiven; onrijpe druiven worden verwijderd en niet gebruikt voor het maken van deze wijn. Ook Auslese wijnen zijn intens qua smaak maar hoeven ook niet altijd zoet te zijn.
Beerenauslese: Deze volle, fruitige wijnen worden gemaakt van overrijpe druiven met edele rotting ofwel Botrytis cinerea. Deze rotting draagt bij aan de (top) kwaliteit van dit soort wijnen. Resultaat? Top (dessert) wijnen die ook nog eens heel goed deccenia lang bewaard kunnen worden en er alleen maar beter op worden.
Omdat de weersomstandigheden voor dit type wijnen perfect moeten zijn kan het zomaar zijn dat het niet elk jaar lukt om deze Beerenauslese te maken.
Trockenbeerenauslese: Dit ontstaat uit verschrompelde, rozijnachtige druiven die ook besmet zijn met edele rotting. Dit type wijn staat aan top van de kwaliteitspiramide is vaak zoet en honingachtig en kun je extreem lang bewaren.
Eiswein: Net als de Beerenauslese gemaakt van overrijpe druiven maar deze worden in bevroren toestand geoogst en geperst.
Duitse kwaliteitswijn? VDP wijn!
Op zoek naar de echte top? Daarvoor zijn we aanbeland bij de wijnen van alle wijnproducenten die zijn aangesloten bij het VDP ofwel Verband Deutscher Prädikatsweingüter. Iedereen die hier bij aangesloten is streeft dezelfde kwaliteitseisen na.
Werd er vroeger gekeken naar het most gehalte vanaf 2012 is er een nieuwe indeling naar terroir (locatie waar de druiven van de wijn vandaan komen), bestaande uit vier niveaus. Deze bouwt zich als volgt op:
- Gutswein – Dit is wijn van het huis of wijngoed. Deze hoeft niet van specifieke wijngaard of bepaalde gemeente afkomstig te zijn.
- Ortswein – Wijn uit de streek, komen uit een bepaalde gemeente. Van welke wijngaarden de druiven afkomstig zijn hoeft niet nader gespecificeerd te worden.
- Erste Lage – Wijn van een kwaliteitswijngaard. Deze naam wordt op het etiket vermeld.
- Grosse Lage – Wijn van een topwijngaard. Hier hebben de druiven de allerhoogste kwaliteit en wordt er voldaan aan de strengste eisen die gesteld worden door de VDP. Dit heeft te maken met het terroir en de opbrengst die specifiek is vastgelegd.
Zijn de wijnen afkomstig van een Grosse Lage, dan wordt de wijn Grosses Gewächs genoemd. Deze wijn is altijd een droge wijn. Is de wijn zoet(er), dan worden de ‘Prädikaten’ zoals hierboven eerder genoemd gebruikt.
Hoe herken je een VDP wijn?
Nu je van het bestaan van VDP afweet, kun je dat gebruiken als je van plan bent een goede Duitse wijn te kopen. Want een VDP wijn kun je makkelijk herkennen. Alle wijnproducenten die aangesloten zijn, gebruiken namelijk het logo van de VDP. Dat is een adelaar met druiventros. Dit kun je heel makkelijk op de fles terugvinden zoals je hieronder op de foto kunt zien.
Op deze manier is het vinden van een Duitse kwaliteitswijn een makkie! En ook handig om te weten dat dit helemaal niet duur hoeft te zijn. Zo’n Gutswein kun je al vinden voor iets meer dan een tientje per fles.
Wat ik nog wel mee wil geven; smaak is en blijft persoonlijk! Dus het kan best zijn dat een wijn volgens de classificering top is en aan alle kwaliteitseisen voldoet maar dat het jouw smaak niet is. En omgedraaid, er zijn naast de +/- 200 wijnbedrijven die bij de VDP aangesloten zijn nog veel meer wijnhuizen die niet aangesloten zijn maar die net zo goed ook top wijnen kunnen maken die helemaal jouw smaak zijn!
De voorpremière van de GG’s
Dan nog even wat meer over die Grosse Gewächs wijnen. Het is de regel dat die ieder jaar op 1 september in de verkoop gaan. Maar in het weekend daarvoor is er eerst nog een exclusief evenement voor een select wijngezelschap (bestaande uit vooraanstaande journalisten, sommeliers e.d.) die dit mogen voorproeven.
En ik was erbij dit jaar! Heel bijzonder om mee te maken, want het is echt een hele happening maar ook serious business!
Proeven, proeven, proeven….
Ik neem je even mee naar dit evenement wat 3 dagen duurt (wij waren er 1,5 dag bij) waar maar liefst 570 wijnen (437 wit & 133 rood) van 196 VDP wijnproducenten geproefd worden. Van de witte wijnen vooral jaargang 2018 (en ook een aantal wat meer gerijpte wijnen) van de rode wijnen (o.a. Spätburgunder) jaargang 2017 (en ook een aantal wat rijpere wijnen)
Je merkt het aan alles, dit evenement is zeer strak en tot in de puntjes georganiseerd door de VDP. Overal is aan gedacht om te zorgen dat het vlot en soepel verloopt.
De proevers zijn verdeeld over 2 zalen, en ieder heeft zijn eigen plek toebedeeld gekregen. Elke plek heeft zijn eigen nummer zodat de jongens en meiden die de wijnen schenken je zo weten te vinden.
Hoe het dus werkt, is als volgt;
- Je hebt een catalogus waar alle wijnen in vermeld zijn, opgedeeld in flights van 5 à 6 wijnen van dezelfde druif en die uit dezelfde regio afkomstig zijn.
- Je bepaalt zelf welke wijnen je wilt proeven en ook in welke volgorde. Zo begon ik dag 1 met Riesling en proefde ik ook wat Weissburgunder en Chardonnay ter afwisseling. Dag 2 proefde ik vooral Spätburgunder en nog wat Silvaner.
- Als je besloten hebt welke flight je wilt proberen, kun je dat op een briefje invullen en geven aan de mensen die de wijnen inschenken. Die lopen er volop zodat je nooit lang hoeft te wachten.
- Aan brood en water voor de neutralisatie tussendoor is ook gedacht. Is dat op? Ook dat kun je op je briefje invullen.
- Na de lunch schone glazen? Check! Spuugbakken die vol dreigen te raken? Check! Hier wordt allemaal aan gedacht.
Met zoveel wijnen spuug je natuurlijk alles wat je proeft. En toch had ik zelfs door dat te doen, alsnog het idee dat ik het wel rustig aan moest doen. Ik heb dus ook regelmatig even pauze genomen en vond het na 15 flights op dag 1 wel mooi geweest!
Heel gaaf om deze wijnen te kunnen (voor) proeven! Al is het ook wel lastig. Want ja, bij een Riesling kan ik zeker de kenmerken van Riesling er uit halen, maar de verschillende nuances tussen de tientallen die er geproeft heb? Dat is moeilijk! Ook omdat veel Rieslings nog beter worden naarmate ze ouder worden en je nu dus nog niet het eindresultaat proeft. Daar een oordeel over vellen laat ik liever aan de pro’s over 😉 Ik kijk terug op een hele toffe ervaring!
Na dit hele verhaal hoop ik dat jij een beter beeld hebt gekregen over de verschillende classificaties in Duitsland en dat je nu makkelijker een Duitse kwaliteitswijn kunt vinden!
Als wijnliefhebber wil je vast geen update missen. Zorg daarom dat je wijnblog Wijntjes met Esther ook via Facebook en/of Instagram volgt! En heb je vrienden/collega’s/bekenden waarvoor dit artikel ook interessant kan zijn? Vergeet het dan niet te delen via social media! Bedankt alvast voor het delen!
Wijnliefhebber, kaasfan en oprichter van Wijntjes met Esther en intussen ondernemer in de wijn. Schrijft hier regelmatig over wijn, leuke restaurants en gave evenementen. Gek op Riesling maar probeert ook graag iets nieuws en onbekends. Meest recent bezochte wijngebied: de Bourgogne in Frankrijk en Piemonte in Italie! Cheers!