Misschien wel het bekendste wijnland van de wereld is natuurlijk Frankrijk. Nou is Frankrijk nogal groot, dus ik maak het hier een stukje kleiner: de Languedoc (ook wel Pays d’Oc). Ik combineer hier Languedoc-rosé met een klassiek gerecht uit die streek: zeebaars met sauce vierge.
Waarom de Languedoc?
Ten eerste: een goede Zuid-Franse rosé is voor mij de zomer in een glas. Daarnaast is rosé misschien wel de bekendste Zuid-Franse wijn.
Maar minstens net zo belangrijk: omdat dat is waar ik wijn heb leren drinken en waarderen, toen ik een tijdje in de hoofdstad Montpellier woonde. Gek genoeg was rosé uit de Pays d’Oc destijds echter schaars en niet echt lekker. Gelukkig is daar inmiddels verandering in gekomen.
Rosé uit Zuid-Frankrijk & de geschiedenis van rosé
De eerste wijnstokken op (huidig) Frans grondgebied werden rond 600 v. Chr. door de Phoeniciërs aangeplant rondom de havenstad Massilia, het tegenwoordige Marseille. In de Provence, dus in Zuid-Frankrijk.
Vanaf daar verspreidde de wijnbouw zich eerst in het zuiden van Frankrijk en vervolgens naar het noorden. Met andere woorden: Zuid-Frankrijk is de oudste wijnregio van Frankrijk.
Rosé is ook nog eens de oudste wijnsoort. Nog ver voor de eerste wijngaarden in Frankrijk verschenen, werd in Egypte, Griekenland en Italië al rosé gemaakt. Althans, historici hebben op basis van reliëfs en andere afbeeldingen geconcludeerd dat het proces om wijn te maken van destijds rosé opleverde. Dat maakt Zuid-Franse rosé dus de oudste Franse wijnsoort.
De populariteit van rosé
Lange tijd was rosé in Zuid-Frankrijk een ondermaatse wijn. Wie A Year in Provence van Peter Mayle er op naslaat, leest dat het in de jaren ’80 van de vorige eeuw de vin de table van de wijnboeren was. Een soort extraatje voor de wijnmakers.
Andere rosés stonden vooral bekend als goedkoop zomerdrankje en waren ook niet echt smakelijk. In de VS was het proces van rosé maken in Californië herontdekt, maar ook daar werd rosé niet gezien als serieuze of lekkere wijn.
Zuid-Franse rosé in de 21e eeuw
Begin 21e eeuw werd de hele westerse wereld echter in één klap verliefd op de Zuid-Franse rosés. Dit verklaart meteen waarom rosé in Montpellier nauwelijks te krijgen was toen ik er in 2003 woonde: ik was er te vroeg. Nu is rosé wereldwijd niet meer weg te denken, en Zuid-Franse rosé al helemaal niet.
Het begon allemaal met rosé de Provence. Wat die opvallend maakte in de toenmalige markt, was natuurlijk zijn bleke kleurtje. Dat, gecombineerd met tóch heel veel smaak, veranderde rosé van een zomers sapje in een volwassen, volwaardige wijn waarmee je gezien kon worden op het terras.
Provence of Languedoc rosé?
De Provence is nog steeds de leverancier van de meeste rosé van Frankrijk: maar liefst 38% van de Franse roséproductie vindt daar plaats. In mijn optiek komen de lekkerste rosés, ook die mooie bleke, tegenwoordig echter uit de Pays d’Oc.
Zowel voor vakanties als voor wijn staat de Languedoc altijd een beetje in de schaduw van de bekendere Provence. Met de prachtige Côte d’Azur en bekende steden als Nice en Marseille niet zo gek, maar wel zonde, want ook de Languedoc heeft zoveel moois en lekkers te bieden!
Waar de rosé uit de Provence een beetje aan zijn eigen populariteit ten onder gaat – de wijnen worden duurder en minder goed – heeft de Languedoc ook een enorm oppervlak aan roséwijngaarden.
Mijn favoriete Languedoc rosés
Mijn favoriete druif voor rosé is absoluut de Grenache. Die geeft krachtige, droge en toch fruitige rosés. Zoals de twee die ik zou aanraden bij dit gerecht: zeebaars met sauce vierge. De klassieke Zuid-Franse tian is hier trouwens heerlijk bij.
De Gris Blanc (te koop bij bijvoorbeeld Sligro en online bij Perfectewijn.nl voor €9,95) is gemaakt van grenache gris en grenache noir. Het is een frisse, droge rosé met een prachtig bleek kleurtje.
Houd je van rosé met iets meer body en fruit, kies dan voor de Change (ook te koop bij Sligro). Die is heeft wat meer fris rood fruit en kracht, en natuurlijk net zo’n mooie kleur. Hij is nog steeds droog, alleen net een tikje minder.
Beide wijnen zijn toevalligerwijs afkomstig van de bekende grote producent Gérard Bertrand. Ik heb mijn best gedaan om rosés van onafhankelijke wijnhuizen te vinden die ik net zo lekker vind, maar die zijn in Nederland moeilijk te koop. Toch wil ik je mijn favoriet, uit Montpellier zelfs, niet onthouden: Château de Flaugergues.
Al deze wijnen zijn een heerlijke match met de zeebaars met sauce vierge. De vis is stevig en vol van smaak, de saus is fris en licht, maar wel heel vol. Dat past perfect bij het frisse en droge van deze rosés!
Liever een andere kleur? Mijn favoriete rode wijn uit de Languedoc is de Faugères.
Bijpassend recept: zeebaars met sauce vierge
Sauce vierge is een saus met citroen, verse kruiden en blokjes tomaat. De oerversie uit de 16e eeuw was zonder tomaat. Die saus is – zo beweert de legende – vernoemd naar Koningin Elizabeth I, ook wel The Virgin Queen genoemd.
Zeebaars met sauce vierge voor 2 personen
Ingrediënten
250 gram zeebaarsfilets
5 el extra vierge olijfolie
2 grote tomaten
1 citroen
15 gr basilicum
Verwarm de oven voor op 180 graden. Dep de zeebaarsfilets schoon en bestrijk de vis met rondom 1 el van de olijfolie.
Bestrooi met een flinke snuf zout en leg de visfilets met de velkant naar beneden in een ovenschaal. Rooster de vis 20 minuten in de oven.
Snijd ondertussen de tomaten in vieren en verwijder het harde kontje. Verwijder de pitjes en snijd het vruchtvlees van de tomaat in kleine blokjes. Pers de citroen uit. Meng de tomaten met de rest van de olijfolie.
Hak de basilicum fijn en meng ook deze door de tomaten. Voeg 1 el citroensap toe en proef de sauce vierge. Maak op smaak met zout en voeg als je wilt meer citroensap toe.
C’est tout! En nu natuurlijk niet vergeten om die heerlijke rosé uit de Languedoc erbij in te schenken!
Benieuwd naar nog meer recepten van Emma? Check haar website Em’s Real Food.
Als wijnliefhebber wil je vast geen update missen. Zorg daarom dat je wijnblog Wijntjes met Esther ook via Facebook en/of Instagram volgt en schrijf je in voor de nieuwsbrief!
Emma is foodfotograaf en receptontwikkelaar. Al sinds 2013 runt ze haar foodblog Em’s Real Food. Sinds ze op haar 18e voor een jaar naar Zuid-Frankrijk verhuisde, is ze verslingerd aan wijn én aan Frankrijk.